در مقاله پیش رو می توانید درباره پرکاری تیروئید، علائم پرکاری تیروئید، علت پرکاری تیروئید، تشخیص پرکاری تیروئید، خطرات پرکاری تیروئید و درمان تیروئید مطالعه نمایید.
پرکاری تیروئید چیست؟
سطوح بالای هورمونهایی که از غده تیروئید ترشح میشود، میتواند بر فعالیتهای مختلف بدن اثر گذاشته و موجب مشکلات ناخوشایند و جدی شود. شرایطی که غده تیروئید هورمونهای تیروئید بسیار زیادی ترشح میکند را پرکاری تیروئید می گویند.
علائم پرکاری تیروئید
پرکاری تیروئید همراه با علائم مختلفی است که شامل موارد زیر هستند:
ضربان سریع قلب (تاکی کاردی)، ضربان نامنظم قلب (آریتمی) یا تپش قلب
لرزش (معمولا لرزش خفیف در دست ها یا انگشتان)
افزایش حساسیت به گرما
تغییر در حرکات روده به خصوص دفع مکرر
عصبانیت، اضطراب و تحریک پذیری
تعریق
نازک شدن پوست
تغییر در الگوهای قاعدگی خانم ها
کاهش ناگهانی وزن حتی زمانی که اشتها، حجم و نوع غذای شما تغییر نکند یا حتی بیشتر شود.
شکننده و ضعیف شدن موها
بزرگ شدن غده تیروئید (گواتر)
خستگی و ضعف عضلانی
اختلالات خواب
علت پرکاری تیروئید
بیماری گریوز
بیماری گریوز یک اختلال خود ایمنی است و در زنان بیشتر از مردان رخ می دهد و زمینه ژنتیکی در ابتلا به آن موثر است. این بیماری، شایع ترین علت پرکاری تیروئید محسوب می شود که بخاطر آن، تحریک بیش از حد غده تیروئید رخ می دهد و این روند موجب تولید و ترشح بیش از حد هورمون تیروکسین می شود.
تومورهای تخمدان یا بیضه
تیروئیدیت یا التهاب غده تیروئید
مقادیر زیاد تترایدوتیرونین (که با مصرف مکمل های غذایی یا داروها جذب می شود.)
تومورهای خوش خیم تیروئید یا غده هیپوفیز
تشخیص پرکاری تیروئید
معاینات فیزیکی و تاریخچه پزشکی
تشخیص علائم معمول بیماری اولین قدم در تشخیص پرکاری تیروئید است. پزشک طی معاینه، موارد مانند؛ بزرگی غده در گردن بیمار، بیرون زدگی چشم ها، رطوبت پوست، ضربان سریع قلب، لرزش خفیف انگشتان، عکس العمل های بیش از حد و غیر معمول را در فرد مراجعه کننده بررسی می کند.
تست خون
پزشک از طریق آزمایش خون می تواند سطح هورمون های تیروکسین و TSH همچنینی سطح تری گلیسرید و کلسترول خون را بررسی کند، و به پرکاری تیروئید را تشخیص دهد.
موارد زیر در آزمایش خون می تواند نشانه پرکاری تیروئید باشد:
سطح پایین یا نبود TSH
سطح بالای تیروکسین
سطح پایین کلسترول و تری گلیسرید ( که می تواند نشانه افزایش میزان سوخت و ساز بدن و پرکاری تیروئید باشد.)
ممکن است نشانه های پرکاری تیروئید در افراد مسن مشاهده نشود. به مین علت است که آزمایش خون روش بسیار خوبی برای تشخیص پرکاری تیروئید برای زمانی است که علایم پرکاری تیروئید خود را نشان نمی دهند.
آزمون جذب ید رادیواکتیو
طی این آزمون، مقدار کمی ید رادیواکتیو به صورت خوراکی مصرف می شود. با گذشت زمان ید در غده تیروئید جمع می شود، چرا که تیروئید از ید برای تولید هورمون استفاده می کند. بیمار بعد از ۲، ۶ یا ۲۴ ساعت چک می شود -گاهی بعد از هر سه دوره زمانی- برای تعیین اینکه چه مقدار از ید جذب غده تیروئید شده است.
جذب بالای رادیواکتیو نشانه این است که غده تیروئید شما تیروکسین زیادی تولید می کند. بیماری گریوز یا ندول های پرکار تیروئید محتمل ترین علت آن هستند. در صورت پایین بودن جذب ید رادیواکتیو و پرکاری تیروئید، تیروکسین ذخیره شده در غده به جریان خون وارد می شود و احتمال ابتلا به تیروئیدیت وجود دارد.
دانستن علت پرکاری تیروئید به پزشک کمک می کند تا برنامه درمانی مناسبی برای شما داشته باشد.
اسکن تیروئید
در این روش، ایزوتوپ رادیواکتیو به داخل ورید آرنج یا دست شما تزریق می شود. سپس بیمار روی تخت دراز می کشد و در حالی که سر به عقب کشیده شده، تصویر غده تیروئید با دوربین خاصی روی صفحه نمایش نشان داده می شود. زمان مورد نیاز این روش بسته به مدت زمانی که ایزوتوب به تیروئید می رسد، متفاوت است.
سونوگرافی تیروئید
اندازه کلی غده تیروئید و وجود هر گونه توده در آن به کمک امواج فراصوت سنجیده می شود.
پرکاری تیروئید چه خطراتی به دنبال دارد؟
پرکاری تیروئید درمان نشده میتواند منجر به خطرات و عوارض جدی شود. در ادامه، مهمترین عوارض پرکاری تیروئید آورده شده است:
مشکلات قلبی: زمانی که دچار پرکاری تیروئید هستید، بدن به نوعی، همواره بیش از حد فعالیت میکند که این امر میتواند تا حد زیادی بر قلب اثر گذارد. برخی از عوارض عبارتند از:
آریتمی (ضربان قلب نامنظم مانند فیبریلاسیون دهلیزی)
انقباض قلب (گشاد شدن حفرههای قلب که سبب کوچک شدن عضله قلب میشود) و نارسایی قلب احتقانی
ایست ناگهانی قلب
فشار خون
پوکی استخوان: خطر دیگری که در اثر درمان نکردن پرکاری تیروئید شما را تهدید میکند، پوکی استخوان است. شما به تدریج، تراکم استخوانی خود را از دست میدهید زیرا پرکاری تیروئید درمان نشده، موجب میشود بدن کلسیم و فسفات را از استخوانها بیرون کشیده و مقدار زیادی از آنها را از طریق ادرار و مدفوع دفع کند.
مشکلات چشمی: ۱ نفر از هر ۳ بیمار که مبتلا به پرکاری تیروئید ناشی از بیماری “گریوز (سیستم ایمنی بدن به اشتباه به تیروئید حمله کرده و به آن آسیب میزند)” است، دچار مشکلاتی از جمله: خشکی چشم، حساسیت به نور، قرمزی و تورم چشم، تاری دید و … میشود.
طوفان تیروئیدی: در شرایط نادری، پرکاری تشخیص داده نشده یا کنترل نشده میتواند منجر به مشکل جدی و تهدیدکننده طوفان تیروئیدی شود. طوفان تیروئیدی یک شرایط اورژانسی است و در صورت مشاهده علائم باید سریعا اورژانس را خبر کنید. علائم طوفان تیروئیدی عبارتند از:
ضربان قلب بالا
دمای بالای بدن (تب) بیش از ۳۸ درجه
اسهال و استفراغ
زردی پوست و چشم
آشفتگی و سردرگمی شدید
از دست دادن هوشیاری
مشکلات بارداری: پرکاری تیروئید درمان نشده در دوران بارداری خطرات زیر را به دنبال دارد:
مسمومیت بارداری
سقط جنین
زایمان زودرس (قبل از هفته ۳۷ ام بارداری)
تولد نوزاد با وزن کم
درمان پرکاری تیروئید
این بیماری اغلب قابل درمان است. اصلیترین روشهای درمان شامل درمان دارویی، ید رادیواکتیو و جراحی میشود.
دکتر ابراهیمی نیک متخصص و فلوشیپ فوق تخصصی رادیولوژی
نظرات
نظر خود را با ما در میان بگذاریدنشانی ایمیل منتشر نخواهد شد