توده های کبد: علت, علائم و روش های درمان

توده های کبدی عبارتند از رشد غیر طبیعی که به دلایل مختلف ایجاد می شوند. برخی از این توده ها غیر سرطانی (خوش خیم) و برخی دیگر سرطانی هستند. بسیاری از توده های خوش خیم نیازی به درمان ندارند اما اگر سرطانی باشند ممکن است درمان موثر زندگی شما را نجات دهد.

بررسی اجمالی

توده های کبدی چه هستند؟

توده های کبدی به رشد غیر طبیعی بافت کبد می گویند. این توده ها می توانند غیر سرطانی (خوش خیم) و یا سرطانی (بد خیم) باشند.

• توده های خوش خیم به دلایل مختلفی ایجاد می شوند و معمولاً جای نگرانی ندارند و راحت درمان می شوند.
• سرطان کبد شیوع کمتری دارد اما جدی تر است زیرا نوع بدخیم آن‌ می‌تواند با گسترش زیادی به قسمت‌های دیگر بدن سرایت کند.

انواع مختلف توده های خوش خیم کبد

انواع مختلف توده های خوش خیم کبد عبارتند از:

• همانژیوم کبدی: شایع ترین نوع توده ی خوش خیم کبدی است. این بیماری در حدود 5 درصد از بزرگسالان را درگیر میکند. همانژیوم کبدی از عروق خونی غیر طبیعی تشکیل شده است.
• هیپرپلازی گره ای کانونی: این بیماری که ظاهری شبیه به زخم دارد در زنان شیوع بیشتری نسبت به مردان دارد.
• آدنوم کبد: آدنوم یک تومور نادر کبدی است و در افرادی که از استروئیدها مانند قرص های ضد بارداری استفاده می کنند، بیشتر مشاهده می شود
• کیست های کبدی: کیست های کبدی کیسه هایی پر از مایع هستند که ممکن است از هنگام تولد در کبد بیمار وجود داشته باشند و در طول حیات فرد رشد کنند.

انواع سرطان کبد

توده های سرطانی کبد عبارتند از:

• کارسینوم کبد: شایع ترین نوع سرطان کبد هستند. این بیماری در افراد مبتلا به آسیب کبدی ناشی از هپاتیت ویروسی و اعتیاد به الکل ایجاد می شود.
• سرطان متاستاتیک کبد: زمانی روی می دهد که تومورهای سایر نقاط بدن به کبد سرایت کنند.

برای مطالعه بیشتر پیرامون سرطان متاستیک کبد کلیک کنید

علل و علایم:

 چه عواملی باعث ایجاد توده های کبدی می شوند؟

محققان در مورد علت ایجاد برخی توده های کبدی مطمئن نیستند اما دلایل احتمالی عبارتند از:

• اسکار (سیروز کبدی) که ناشی از بیماری مزمن کبدی که در ارتباط با هپاتیت B، هپاتیت C و اعتیاد به الکل قراردارد روی می دهد.
• مصرف سیگار
• هورمون های موجود در قرص های ضد بارداری.

علائم توده های کبد چیست؟

علائمی که تجربه می کنید به نوع ضایعه کبدی بستگی دارد.

معمولاً توده های خوش خیم، به ویژه هنگامی که کوچک هستند، علائمی ایجاد نمی کنند. آنها به ندرت می توانند آنقدر بزرگ شوند که بر اندام های مجاور فشار وارد کنند و باعث ایجاد دردهای شکمی شوند.

برای مطالعه بیشتر پیرامون علائم  و درمان توده های کبد کلیک کنید

سرطان کبد در مراحل اولیه علامتی ندارد اما ممکن است بیمار با بزرگ شدن ضایعه موارد زیر را تجربه کند:

• درد شکم
• خستگی
• احساس سیری بعد از خوردن مقدار کمی غذا
• از دست دادن اشتها
• توده ای که می توان آن را در قسمت بالای سمت راست معده احساس کرد
• زرد شدن پوست یا زرد شدن سفیدی چشم در اثر یرقان

تشخیص و آزمایشات

توده های کبدی چگونه تشخیص داده می شوند؟

هیچ آزمایشی به تنهایی نمی تواند تمامی توده های کبد را تشخیص دهد بنابرین پزشک ترکیبی از آزمایشات مختلف را برای تشخیص توده های کبدی تجویز می کند.

مهمترین آزمایش های مورد استفاده عبارتند از:

• تصویربرداری از شکم مانند سونوگرافی، سی تی اسکن و MRI.

این تصویربرداری ها نشان می دهند یک ضایعه در کجای کبد قرار دارد و اندازه آن چقدر است.

تصویربرداری MRI (تشدید مغناطیسی) از میدان های مغناطیسی قوی و امواج رادیویی برای تهیه تصاویر دقیق از کبد استفاده می کند.

CT اسکن (توموگرافی کامپیوتری) مجموعه ای از تصاویر اشعه ایکس است که برای ایجاد تصویری کامل تر کنار هم قرار داده می شوند.

در اسکن توموگرافی انتشار پوزیترون (PET) از یک ماده مخصوص استفاده می شود که باعث می شود کبد واضح تر دیده شود.

در سونوگرافی از امواج صوتی با فرکانس بالا برای ایجاد تصاویر زنده از کبد استفاده می شود.

• مارکرهای تومور: مارکرهای تومور تعدادی آزمایش خون هستند که می توانند انواع خاصی از توده های کبدی را تشخیص دهند.
• بیوپسی (نمونه برداری) از کبد: در این روش به پزشک اجازه داده می شود تا قطعه کوچکی از کبد یا ضایعه کبدی را برای بررسی زیر میکروسکوپ نمونه برداری کند.

برای مطالعه بیشتر پیرامون بیوپسی (نمونه برداری) از کبد کلیک کنید

مدیریت و درمان

توده های کبدی چگونه درمان می شوند؟

درمان توده های کبدی به موارد زیر بستگی دارد:

• ماهیت توده های کبدی: آیا سرطانی است یا نه (خوش خیم)؟
• اندازه توده های کبدی: چقدر بزرگ است؟
• وضعیت کبد: آیا سالم است یا بیمار؟

توده های خوش خیم کبد چگونه درمان می شوند؟

• اگر توده های خوش خیم کبد کوچک باشند و علائمی ایجاد نکنند نیازی به درمان ندارند. ممکن است پزشک با تکرار تصویربرداری آنها را زیر نظر داشته باشد.
• اگر توده های خوش خیم کبدی کوچک باشند نیاز به درمان ندارند اما اگر این ضایعات بزرگ باشند و علائم ایجاد کنند نیاز به درمان دارند. توده های خوش خیم نظیر همانژیوم کبدی در صورتی که که بزرگ باشند (بزرگتر از 5 سانتیمتر) یا نزدیک کپسول کبد باشند ممکن است باعث ایجاد علامت شوند و بیمار احساس سنگینی و درد در ناحیه توده داشته باشد که با روش غیر تهاجمی قابل درمان است. این روش درمانی که از طریق تزریق موادی به داخل عروق تغذیه کننده همانژیوم انجام می شود بدون جراحی و بدون برش پوستی است.

سرطان کبد چگونه درمان می شود؟

سرطان های کبد همیشه نیاز به درمان دارند. چند گزینه برای درمان آنها وجود دارد. پزشک به شما کمک می کند تصمیم بگیرید کدام یک از گزینه ها برای شما بهتر است.

درمان سرطان کبد شامل موارد زیر است:

• شیمی درمانی: این روش شامل استفاده ترکیبی از داروهای قوی است که برای از بین بردن سلول های سرطانی طراحی شده اند. این روش رایج ترین روش درمان برای توده های کبدی است که به سایر قسمت های بدن شما سرایت می کنند.
• کموآمبولیزاسیون شریانی (TACE): در این نوع شیمی درمانی هدفمند داروهای ضد سرطان مستقیماً به ضایعه منتقل می شوند. در این روش عوامل شیمی درمانی از طریق لوله کوچکی به نام کاتتر وارد شریان هایی می شوند که خون رسانی کبد را بر عهده دارند. با این شیوه بخشی از جریان خون کبد نیز مسدود می شود و به این ترتیب از رسیدن اکسیژن مورد نیاز به سلول های سرطانی و رشد آنها جلوگیری می شود. TACE عوارض جانبی کمتری نسبت به شیمی درمانی معمولی دارد.
• ابلیشن رادیوفرکانسی (RFA) مایکرویو: اگر ضایعه کبدی کوچک باشد ممکن است پزشک روش ابلیشن رادیوفرکانسی را توصیه کند. در اینجا یک پروب از طریق بریدگی های کوچکی در ناحیه شکم به سمت تومور کبدی هدایت می شود. این پروب نوع خاصی از انرژی را منتشر می کند که با گرم کردن سلول های سرطانی آنها را از بین می برد.

برای مطالعه بیشتر پیرامون ابلییشن تومورهای کبدی با استفاده از رادیو فرکانس کلیک کنید

پیشگیری

چگونه می توان از توده های کبدی پیشگیری کرد؟

پیشگیری از تشکیل توده های خوش خیم کبد دشوار است. اما می توان خطر ابتلا به سرطان کبد را با رعایت موارد زیر کاهش داد:

• سبک زندگی سالم که شامل رژیم غذایی متعادل و انجام فعالیت جسمانی زیاد است.
• تعادل در نوشیدن الکل زیرا به سلول های کبد آسیب می رساند و می تواند منجر به بروز سیروز شود.
• اجتناب از ابتلا به هپاتیت با واکسیناسیون، شستن دست ها و رابطه جنسی ایمن.

برای مطالعه بیشتر پیرامون پیشگیری از ایجاد توده های کبد کلیک کنید

چشم انداز / پیش آگهی

چشم انداز افراد مبتلا به توده های خوش خیم کبدی چگونه است؟

چشم انداز در اغلب موارد خوب است. توده های خوش خیم کبد به ندرت رشد می کنند و پخش نمی شوند. اکثر توده ها نیازی به درمان نیز ندارند.

چشم انداز افراد مبتلا به سرطان کبد چگونه است؟

بسته به نوع سرطان و مدت زمانی که سرطان وجود داشته متفاوت است.

• کارسینوم هپاتوسلولار: افراد مبتلا به سرطان سلول های کبدی در جایی که سرطان در مراحل اولیه تشخیص داده و درمان می شود چشم انداز (پیش آگهی) بسیار خوبی دارند. این سرطان ها اغلب قابل درمان هستند.
• سرطان متاستاتیک کبد (سرطانی که از قسمت دیگری از بدن به کبد سرایت می کند): درمان این بیماری دشوارتر است و گزینه های کمتری برای معالجه آن وجود دارد. درمان منجر به معالجه سرطان نمی شود اما می تواند رشد آن را کند کرده و علائم را بهبود بخشد.

برای مطالعه بیشتر پیرامون سرطان متاستیک کبد کلیک کنید

زندگی با توده های کبدی

چگونه توده های کبدی بر سلامت من تأثیر می گذارند؟

تأثیر توده های کبدی به تشخیص آنها بستگی دارد:

• معمولاً توده های خوش خیم کبدی باعث ایجاد علائم، انتشار یا تداخل در عملکرد کبد نمی شوند. این توده ها تأثیر زیادی در زندگی روزمره شما نخواهد داشت.
• سرطان کبد می تواند حس ناخوشی را در شما ایجاد کند که ممکن است در مراحل بعدی تشدید شود. این عارضه با گذشت زمان بدتر می شود و می تواند به مناطق دیگر بدن نیز سرایت کند. گاهی درمان کامل سرطان ماه ها طول می کشد. در این مدت ممکن است نتوانید کار کنید یا از خودتان مراقبت کنید.

خلاصه مطلب

توده های کبدی عبارتند از رشد غیرطبیعی بافت های کبدی که به دلایل مختلفی روی می دهند. بسیاری از آنها نیازی به درمان ندارند. شاید ندانید که به آنها مبتلا هستید. اگر در معرض خطر بوده یا علائمی را تجربه می کنید با پزشک خود صحبت کنید. ممکن است پزشکان آزمایشات یا برنامه نظارتی تخصصی را برای بررسی تغییراتی که نیاز به مراقبت بیشتر دارند، توصیه کنند. به یاد داشته باشید اگر مطالعات تصویربرداری علائم ضایعه کبدی را نشان دهند ممکن است این توده ها جدی نباشد و فقط تعداد کمی از این توده ها سرطانی هستند.